Қандли диабет баъзан «овозсиз қотил» деб аталади, чунки касалликни аниқлаш унчалик осон эмас. Мумкин бўлган ўнлаб аломатлар мавжуд, аммо баъзида улар эътиборга олинмайди ёки бошқа ҳолатлар билан чалкашиш мумкин. Лондон қандли диабет маркази уйқудан уйғонганда кузатилиши мумкин бўлган ушбу аломатлардан баъзиларини маълум қилди.

«Қандли диабетнинг дастлабки белгиларининг аксарияти камроқ сезилади ёки умуман яширин бўлади», — деди Лондон Диабет маркази баёнотида. Улардан баъзилари ўзига хос бўлмаган чарчоқ, уйқучанлик, кўришнинг хиралашиши, майда яраларнинг ёмон битиши ва замбуруғ инфекцияларини ўз ичига олади. Аммо диабет ҳақида одамни огоҳлантирадиган биринчи нарса — бу оғиз ва томоқдаги қуруқлик. Болаларда ётоқ ўрнининг ҳўлланиши ҳам сувсизланишни кўрсатади.

Қандли диабет билан оғриган одамлар кўпинча сўлакни камроқ ишлаб чиқаради, бу кўпинча касаллик билан бирга келадиган сувсизланиш туфайли юзага келади. Сўлак ишлаб чиқариш учун суюқлик керак, у организмда бўлмаганида керакли миқдордаги сўлакни таъминлай олмайди. Шунинг учун эрталабда оғиз ва томоқнинг қуриши диабетнинг энг аниқ белгисидир.

Қандли диабетда қонда ортиқча шакар тўпланади ва буйраклар уни қондан чиқариш учун қаттиқ ишлайди. Аммо буйраклар жуда қаттиқ ишлаб, шакарни пешоб орқали чиқаради. Касаллик ривожланган сайин аломатлар янада аниқ ва баъзи ҳолларда кутилмаган бўлиши мумкин.

Кўпинча диабет белгилари оёқларда намоён бўлади. Бу бармоқларнинг уюшиши, шиш ва замбуруғларга қадар бўлиши мумкин. Оёқларнинг уюшиши диабетнинг қон айланишига салбий таъсир кўрсатишини англатади. Маълумки, юқори глюкоза даражаси қон томирларида ёғ бирикмаларининг шаклланишига олиб келади. Вақт ўтиши билан бу қон томирларни торайтириши ва қаттиқлашиши, организмдаги қон оқимини камайтириши мумкин. Ушбу ҳодиса периферик артерия касаллиги деб номланади.

Оёқларнинг уюшиши ҳам оёқ-қўллардаги нервларнинг шикастланишининг белгиси бўлиши мумкин. Тиббиётда бу диабетик нейропатия деб номланади. Баъзи ҳолларда диабетик нейропатия ошқозон яраси ва ҳатто ампутацияга олиб келиши мумкин, шунинг учун ҳеч қачон вазиятни эътиборсиз қолдирмаслик керак. Рангнинг ўзгариши ҳам организмдаги муаммони кўрсатади. Терининг қизариши, сарғайиши, кўклиги, қорайиши ва рангпарлиги касалланиш белгилари бўлиши мумкин.